دانشکده مهندسی مکانیک

1- معرفی و تاریخچه گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی قم:

این گروه یکی از گروه های فعال و پویای دانشگاه  می باشد که در زمینه های مختلف علمی و صنعتی مرتبط با رشته مهندسی مکانیک فعالیت می کند و  به عنوان یکی از اولین رشته های دانشگاه، همواره مسیر رشد و تکامل خود را بر اساس نیازهای دانشگاه، استان و کشور منطبق ساخته است.

 2- ارتباط با صنعت گروه:

2-1-کارآموزی دانشجویان:

الف)اهدف کارآموزی

ب) قوانین كارآموزی

3-1- تعریف:

مکانیک شاخه ای از علم فیزیک است که درمورد سکون و حرکت بحث می کند. از طرفی عامل سکون و حرکت نیروست لذا مكانیك علمی است كه در مورد نیرو  و اثرات نیرو  بر اجسام بحث می‌كند. بدیهی است که بر همین اساس هم بوده که نیوتن( پدر علم مکانیک) هر سه قانون اساسی خود را بر مبنای نیرو تعریف کرده است. از طرفی چون مکانیک با کارتجربی عجین است لذا این رشته تئوری محض نیست  و مستلزم خلاقیت و ابتکار است، به همین خاطر این رشته گسترده ترین شاخه مهندسی از نظر کاربردی است.زمینه‌های فعالیّت مهندسی مکانیک به طور جامع‌تر عبارت‌اند از:

 در زمینه طراحی

• ماشین‌ها و دستگاه‌هایی که هر نوع محصولی را ساخت و تولید می‌کنند
• تجهیزات دوار مانند توربوماشین‌ها (توربین ها، پمپ ها ، کمپرسور ها ، دمنده ها و ..
• موتورهای درون‌سوز، موتور جت و موتور موشک
• مخزن‌های تحت فشار، رآکتورهای شیمیایی و رآکتورهای هسته‌ای
• مبدلهای حرارتی (بویلر ها ، کندانسور ها ، اواپراتور ها و ...
• سامانه‌های لوله‌کشی
• وسیله‌های نقلیه مانند خودرو، کامیون، اتوبوس، هواپیما، کشتی، شناور، قطار و ...
• تجهیزات حمل مواد مانند تسمه‌نقّاله ها، رباتها و ...
• طراحی کنترلر برای سیستمهای دینامیکی
• طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع، گرمایش و سرمایش در ساختمان ها

 در زمینه تحلیل:

• خستگی، خزش و شکست دستگاه‌ها
• روش اجزاء محدود و دینامیک سیالات محاسباتی
• انتقال گرما، مکانیک سیالات
• ارتعاشات مکانیکی، آکوستیک

در زمینه آزمایش و ارزیابی:

• آزمایش کیفیت، بهبود عملکرد و قابلیّت اطمینان فراورده‌ها، دستگاه‌ها و فرایندها
• آزمون‌های مخرب و غیرمخرب

 در زمینه فرایندهای ساخت و تولید:

• فرایندهای ماشینکاری سنتی
• فرایندهای ماشینکاری غیر سنتی
• فرایندهای شکل‌دهی شامل شکل‌دهی ورقی و حجمی
• طراحی و ساخت قالبها و قیود
• روشهای اتصال و جوشکاری
• عملیات حرارتی
• روشهای ریخته گری
• مترولوژی و سیستم‌های اندازه گیری

 زمینه‌های نوین:

• فناوری نانو
• سیستم‌های میکرو الکترومکانیکی و سیستم‌های نانو الکترومکانیکی (حسگری و عملگری
• سیستم‌های دارو رسانی در ابعاد نانو
• سیستم‌های میکرو و نانو سیالاتی
• نانو کامپوزیتها ، نانوکریستالها، نانولوله های کربنی
• نانو روباتها

به عبارت دیگر، رشته مهندسی مکانیک در برگیرنده تمامی علوم و فنونی است که با تولید، تبدیل و استفاده از انرژی و کار، تولید و ساخت قطعات و ماشین‌آلات و همچنین طراحی و کنترل سیستم‌های مکانیکی، حرارتی و سیالاتی مرتبط می‌باشد. این موارد شامل محاسبات فنی، مدل‌سازی و شبیه‌سازی، تهیه نقشه‌ها، تدوین روش ساخت، تولید و آزمایش محصول می‌شود. دروس این رشته غالباً کاربردی بوده و در ارتباط تنگاتنگی با دروس ریاضیات و فیزیک است. تعداد واحدهای این رشته 140 واحد درسی می‌باشد.

4-2-توانایی‌های ابتدایی دانشجویان مهندسی مکانیک

"مکانیک بهشت ریاضیات است" این جمله زیبا از لئونارد اولر ریاضی‌دان بزرگ سوئیسی، بیانگر ارتباط تنگاتنگ ریاضیات با مکانیک است. یک مهندسی مکانیک از مباحث و مسایل ریاضی بسیار استفاده می‌کند. از سوی دیگر، مکانیک بخشی از علم فیزیک است و حتی دانش‌آموزان دوره متوسطه نیز با علم مکانیک در کتاب فیزیک خود آشنا می‌شوند. به همین دلیل دانشجوی مهندسی مکانیک باید در دو درس ریاضی و فیزیک قوی بوده و همچنین از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبی برخوردار باشد. طراحی‌ای كه آمیخته‌ با هنر و فن می‌باشد خمیر مایه اصلی مهندسی مكانیك است.

 4-3- مقاطع مختلف تحصیلی مهندسی مکانیک

رشته مهندسی مکانیک مشابه بسیاری از رشته‌های دیگر، دارای سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا می‌باشد. این رشته تا چندی پیش دارای سه گرایش ساخت و تولید، طراحی جامدات و حرارت و سیالات در مقطع کارشناسی بود اما از سالتحصیلی1389 گرایش‌های آن حذف شده و دانشجویان تحت عنوان کلی مهندسی مکانیک وارد دانشگاه می‌شوند. از اواسط تحصیل به بعد دانشجویان می‌توانند با توجه  به علاقمندی و امکانات دانشگاه، دروس تخصصی اختیاری خود را تا سقف 15 واحد انتخاب کنند. بنابراین تفاوت گرایش‌های مختلف در دوره کارشناسی حداکثر 15 واحد خواهد بود. اما در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، مهندسی مکانیک در گرایش‌های مختلفی از جمله ساخت و تولید (شکل دهی، ماشین ابزار و اتوماسیون )، طراحی کاربردی، تبدیل انرژی، دینامیک و کنترل، سیستم‌های انرژی، مواد، خودرو (سازه، تعلیق و نیروی محرکه) ادامه می‌یابد. گرایش ها و مقاطع مهندسی مکانیک موجود در دانشگاه صنعتی قم بدین قرار می باشد.